Stressgerelateerd verzuim heeft ernstige gevolgen voor Nederlandse werknemers

Ongeveer 1,3 miljoen Nederlanders hebben last van stressgerelateerde klachten zoals vermoeidheid, overspannenheid, lusteloosheid of een burn-out. Deze cijfers zijn berekend door onderzoeksinstituut TNO. Stress kan verschillende oorzaken hebben, waaronder werkdruk, privéproblemen, financiële zorgen, en sociale druk.

Ongeveer 20 tot 25 procent van alle ziektedagen die door grote arbodiensten worden geregistreerd, vallen in de categorie psychisch verzuim. Dit betekent dat psychische klachten een significant aandeel hebben in het totale verzuim op de werkvloer. Arbodiensten zoals ArboNed, HumanCapitalCare en Acture hebben een stijging in het aantal ziekmeldingen vanwege psychische klachten waargenomen.

Werknemers die uitvallen met psychische klachten zijn vaak langer dan honderd dagen afwezig. Dit langdurige verzuim kan verschillende oorzaken hebben, waaronder de complexiteit van het herstelproces, gebrek aan passende behandeling of ondersteuning, en belemmeringen op het werk of in de sociale omgeving van de werknemer.

Een hoog verzuim door psychische klachten zorgt voor meer druk bij de overgebleven werknemers, wat weer kan leiden tot meer verzuim en krapte op de arbeidsmarkt. Als er een significante stijging is in het aantal werknemers dat uitvalt door psychische klachten, kan dit leiden tot een hogere werkdruk voor de overige werknemers. Dit kan op zijn beurt leiden tot meer verzuim en zelfs tot een tekort aan personeel op de arbeidsmarkt.

Er bestaat een risico dat een derde van alle werknemers over zes jaar uitvalt door stress. Hoewel dit geen harde voorspelling is, geeft het aan dat de problematiek van stressgerelateerd verzuim een serieuze impact kan hebben op de Nederlandse arbeidsmarkt als er geen passende maatregelen worden genomen.

Dit type verzuim is een enorme kostenpost voor werkgevers, met een gemiddelde kostprijs van €315 per dag verzuim. Werkgevers hebben te maken met diverse kosten, zoals het doorbetalen van loon tijdens de ziekteperiode, vervangingskosten, hogere werkdruk voor overige werknemers, en mogelijk extra kosten voor verzuimbegeleiding en re-integratie.

Het aantal ziekmeldingen vanwege psychische klachten is de afgelopen jaren gestegen. Dit is een constatering gebaseerd op gegevens van arbodiensten en onderzoeksinstituten. De precieze oorzaken van deze stijging kunnen verschillend zijn en variëren van factoren zoals veranderende werkomstandigheden, bewustwording en destigmatisering van mentale gezondheid, en een grotere druk in de samenleving.

Vooral jonge werknemers tot ongeveer 35 jaar vallen regelmatig uit vanwege psychische klachten. Uit onderzoek van TNO blijkt dat ongeveer een kwart van alle jongeren tussen 18 en 34 jaar burn-outklachten ervaart. Deze groep jonge werknemers lijkt dus kwetsbaarder te zijn voor psychische klachten op de werkvloer.

Er is geen eenduidige verklaring voor het feit dat jongeren vaker bezwijken aan overspannenheid of een burn-out. Het is een complexe kwestie waarbij verschillende factoren een rol kunnen spelen, zoals hoge verwachtingen, druk om te presteren, onzekerheid over de toekomst, arbeidsomstandigheden en werk-privébalans.

Er is onvoldoende onderzoek naar de oorzaken van uitval door psychische klachten en er wordt te weinig geïnvesteerd in preventie en mentale gezondheid. Ondanks de stijgende trend in verzuim door psychische klachten, is er nog veel onbekend over de precieze oorzaken en risicofactoren. Bovendien lijkt er een gebrek aan aandacht en middelen te zijn voor preventie en het bevorderen van mentale gezondheid op de werkvloer.